Bảng thuật ngữ CNTT Anh – Việt

Dữ liệu

data

Dữ liệu

analog

Tương tự

digital

Kĩ thuật số

Số

audio

Âm thanh

sampling

Lấy mẫu

endian

Thứ tự byte

signed

Có dấu. Số nguyên có dấu chẳng hạn.

unsigned

Không dấu. Số nguyên không dấu chẳng hạn.

Cơ sở dữ liệu

table

Bảng

view

Khung nhìn

query

Truy vấn

trigger

(chịu)

constraint

Ràng buộc

transaction

Giao tác

privilege

Đặc quyền

Lập trình

array

Mảng

variable

Biến

constant

Hằng

define

Khai báo

literal

(chịu)

procedure

Thủ tục

function

Hàm. Một thủ tục mà trả về giá trị hoặc kết quả thì là một hàm.

parameter

Tham số

argument

Đối số

class

Lớp

string

Xâu

Chuỗi

constructor

Hàm khởi tạo

Cấu tử. Giảng viên dạy tôi gọi thế.

destructor

Hàm huỷ. Theo Wikipedia.

Huỷ tử. Giảng viên dạy tôi gọi thế.

inherit

inheritance

Thừa kế

polymorphism

Đa hình

parent

Mẹ

Cha

method

Phương thức. Hàm của một lớp được gọi là phương thức.

overload

Nạp chồng

daemon

Trình nền

operator

Toán tử

interface

Giao diện

exception

Ngoại lệ

evaluate

Đánh giá

pointer

Con trỏ

reference

ref

Tham chiếu

cast

Ép. Ép kiểu dữ liệu.

key

Khoá

value

Giá trị

map

mapping

Ánh xạ. Cấu trúc dữ liệu gồm các cặp khoá – giá trị.

generator

Bộ sinh

set

Tập hợp. Cấu trúc dữ liệu chứa các phần tử không trùng nhau.

Đặt

tuple

Bộ

dunder

(chịu)

compile

Biên dịch

compiler

Trình biên dịch

interpret

Thông dịch

interpreter

Trình thông dịch

linker

Trình liên kết

linter

(chịu)

profiling

Phân tích hiệu năng

profiler

Trình phân tích hiệu năng

test

Kiểm thử

token

Từ tố

symbol

(chịu)

node

Nút

callback

(chịu)

fall back

Dự phòng

thread

Luồng

affinity

(chịu)

buffer

Bộ đệm

field

Trường

synchronous

sync

Đồng bộ

synchronize

synchronization

Đồng bộ hoá

asynchronous

async

Bất đồng bộ

offset

Độ lệch

Phần bù

stream

Luồng phát

Luồng

streaming

Phát luồng

Phát trực tiếp

upstream

Phát luồng

flag

Cờ

fuzzy

Mờ

wildcard

Kí tự đại diện

chunk

Đoạn khúc

Phần mềm

software

Phần mềm

Nhu liệu. Một số tài liệu cũ dịch theo cách này (nhu là mềm).

bug

Lỗi

Lỗi phần mềm

crash

Sự cố

Sập

log

logarit. Theo nghĩa toán học.

nhật kí. Tệp hoặc văn bản ghi lại các hoạt động chính của hệ thống phần mềm, nhằm gỡ lỗi .

firmware

(chịu)

engine

Bộ máy

framework

Bộ khung

library

Thư viện

embed embedded

Nhúng

module

Mô đun

Giao diện người dùng

user interface

UI

Giao diện người dùng

macro

Vĩ lệnh. Tính năng của một số chương trình cho phép thực hiện tự động tuần tự một số câu lệnh của chương trình.

extension

Phần mở rộng. Extension, plugin và addon nhìn chung đều là những phần hoặc cơ chế được dùng để mở rộng tính năng của một phần mềm.

plug-in

plugin

Trình cắm

add-on

add-in

Tiện ích

menu

Bảng chọn. Theo sách giáo khoa Tin học của học sinh.

Trình đơn.

Thực đơn. Một số tài liệu cũ dịch theo cách này.

dock

Giá đỡ

Giá. Theo Bảng ngữ KDE

settings

Cài đặt. Theo Android, Windows 10+ và đa số phần mềm.

Thiết đặt. Theo Windows 7 và một số phần mềm.

configure

config

Cấu hình

theme

Chủ đề

style

Kiểu dáng

Định kiểu

Phong cách

remove

Loại bỏ

Xoá

cancel

Huỷ

Huỷ bỏ

clear

Dọn sạch

Làm trống

Làm rỗng

Xoá trắng

track

Rãnh

widget

control

Điều khiển

layout

Bố cục

tab

Thẻ

viewport

Cổng nhìn

locale

Khu vực

header

Đầu đề

footer

Chân

workbook

Sổ tính

sheet

Trang tính. Dùng trong phần mềm bảng tính (MS Excel).

accelerator

(chịu)

Hệ điều hành

operating system

Hệ điều hành

boot

Khởi động

bootloader

(chịu)

account

Tài khoản

file

Tệp

Tập tin

Tệp tin

folder

Thư mục

Cặp. Theo Windows 11.

directory

Thư mục

path

Đường dẫn

shortcut

Lối tắt. Một loại tệp đặc biệt, được dùng để mở nhanh một tệp khác.

Xem keyboard shortcut.

keyboard shortcut

shortcut key

Phím tắt. Một loại tệp đặc biệt, được dùng để mở nhanh một tệp khác.

clipboard

Bảng tạm

Bảng ghi tạm

Ở ngoài đời, clipboard được gọi là "bìa trình ký".

process

Tiến trình

extension

Phần mở rộng. Tên của một tệp thường có dạng tentep.abc, thì abc là phần mở rộng của tệp, chỉ ra loại của tệp.

Đuôi tệp

kernel

(chịu)

accessibility

Trợ năng

Khả năng truy cập. Được sử dụng trong một số phần mềm.

driver

Trình điều khiển

Phần cứng

hardware

Phần cứng

motherboard

mainboard

main

Bo mạch chủ

Bảng mạch chính

CPU

Bộ xử lý trung tâm

cache

Bộ nhớ đệm

RAM

Bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên. Gọi là "truy cập ngẫu nhiên" là vì thời gian truy cập vào bất kì ô nhớ ngẫu nhiên nào trong RAM đều giống nhau.

microprocessor

Vi xử lý

Bộ vi xử lý

pin

Chân

hard disk drive

HDD

Ổ đĩa cứng

Ổ cứng

solid state drive

SSD

Ổ đĩa thể rắn. Loại thiết bị lưu trữ này không có đĩa, nhưng vẫn được gọi là "ổ đĩa".

Ổ đĩa bán dẫn

floppy disk

Đĩa mềm

floppy disk

Đĩa mềm

webcam

(chịu)

floppy disk

Đĩa mềm

microphone

micro

mic

Micrô. Theo phiên âm.

Máy ghi âm

tablet

Máy tính bảng

scanner

Máy quét

Máy quét ảnh

network card

Vỉ mạng

Card mạng

graphic card

Bo mạch đồ hoạ

Card màn hình

Card đồ hoạ

sound card

Bo mạch âm thanh

Card âm thanh

Mạng – truyền thông

network

Mạng

wireless

Không dây

proxy

(chịu)

port

Cổng

packet

Gói tin

router

Bộ định tuyến

hub

Cổng

modem

(chịu)

switch

Bộ chuyển mạch

Nền tảng web

web

mạng. Cả net, network và web đều có nghĩa là "mạng", là "lưới", là "mạng lưới".

hook

(chịu)

breadcrumb

(chịu)

cookie

(chịu)

tag

Thẻ. Thẻ HTML.

request

Yêu cầu

response

Phản hồi

crawl

Cào. Cào dữ liệu từ trang web để xử lí.

front-end

(chịu)

back-end

(chịu)

An toàn thông tin

hack

Tấn công mạng

hacker

Tin tặc

phishing

(chịu)

keylogger

(chịu)

malware

Phần mềm độc hại

cipher

Mật mã

hash

Băm

digest

Không dây

Đồ hoạ

image

Ảnh

pixel

Điểm ảnh

dimension

Kích thước

resolution

Độ phân giải

codec

Bộ biên giải mã

vertex

Đỉnh

voxel

Điểm khối

grayscale

Xám

gradient

Dốc màu

raster

(chịu)

shading

Tô bóng

shader

Trình tô bóng

Trí tuệ nhân tạo

artificial intelligence

Trí tuệ nhân tạo

neural network

Mạng thần kinh

machine learning

Học máy

perceptron

(chịu)

regession

Hồi quy

classification

Phân loại

convolution

Tích chập

generative

Tạo sinh

overfit

(chịu)

underfit

(chịu)

logistic

(chịu)

Tài liệu tham khảo

1. Kiến thức từ các tế bào não của tôi
2. bảng ngữ CNTT của NukeViet
3. [Bảng ngữ KDE]: Bảng ngữ của dự án biên dịch KDE tiếng Việt
4. [Bảng ngữ Microsoft]: Microsoft Terminology Search – công cụ tìm kiếm thuật ngữ của Microsoft

Đọc thêm

1. Cẩm nang phong cách của dự án Việt hoá của Mozilla
2. Dự án biên dịch KDE tiếng Việt
3. Vietnamese Localization Style Guide – cẩm nang biên dịch tiếng Việt của Microsoft
4. Việc chuyển các thuật ngữ chuyên ngành Công nghệ thông tin từ tiếng Anh sang tiếng Việt
5. Bàn về thuật ngữ CNTT